Radiologische en juridische expertise ontmoeten elkaar tijdens NVvR-bijeenkomst

De Expertisebijeenkomst die door de commissie Expertise NVvR op 19 september is georganiseerd, is succesvol verlopen. Het aantal aanmeldingen was boven verwachting, en uit de reacties van aanwezigen blijkt dat zij het een boeiende avond vonden over materie die in de dagelijkse praktijk niet vaak de aandacht krijgt.

Tijdens de avond belichtten eerst twee leden van de commissie Expertise, dhr. Tietse van Dorp en dhr. Ton van der Vliet, de NVvR-expertiseprocedure en de ervaringen ermee sinds deze leidraad zes jaar geleden is gestart.

Vervolgens illustreerde mw. dr. Ieneke Hartmann de toepassing van de leidraad aan de hand van een expertisecasus op het gebied van thoraxradiologie. Zij was daarbij de editor van het expertisepanel geweest en liet de aanwezigen zien wat door alle betrokkenen van de casus is geleerd en dat er bijvoorbeeld beperkte voorgeschreven normen zijn voor radiologische verslaglegging.

Daarna werd de andere kant van een expertisecasus belicht door dhr. dr. Marinus Eeftinck Schattenkerk, chirurg n.p. en medisch adviseur bij Arag rechtsbijstandsverzekeringen, die enkele malen expertises bij de NVvR heeft aangevraagd. Dit leverde een interessante en soms scherpe discussie met de aanwezigen op over het radiologisch vak, de mogelijkheden van beeldvormende diagnostiek en de radiologische herbeoordeling daarvan, en de uitspraken die een expertisepanel kan, mag of zou moeten doen.

Na de pauze pleitte mw. mr. Margot van Beurden, advocaat bij Centramed, voor het inzetten van de NVvR-expertiseprocedure in gerechtelijke procedures. Zij is van mening dat de huidige verschillen overbrugbaar zijn en hoopt dat overwogen wordt om het toepassingsgebied van de NVvR-procedure uit te breiden. Mw. Van Beurden verwees daarbij naar de expertiseprocedure van de patholoog-anatomen, overigens ook aanwezig in de zaal, die in civielrechtelijke procedures gebruikt wordt. 

De voordracht van dhr. dr. Gerrit Jager, radioloog en lid van de commissie Expertise, sloot daar mooi op aan. Hij legde uit waarom herbeoordeling op persoonlijke titel niet nagestreefd zou moeten worden, en liet aan de hand van enkele voorbeelden zien hoe het menselijk brein werkt bij de verwerking van visuele informatie.

In de laatste presentatie van de avond pleitte dhr. prof. dr. Hans Knape, anesthesioloog en voorzitter van de Kamer Medische Aansprakelijkheid van NVMSR (de Nederlandse Vereniging voor Medisch Specialistische Rapportages), voor meer juridische opleiding van medisch specialisten die optreden als deskundige. In zijn voordracht nam bias een centrale plaats in.

Discussie, conclusies en aanbevelingen

Verschillende aspecten van expertises en herbeoordeling kwamen vervolgens aan de orde in de discussie met de aanwezigen. Consensus bestond over de stelling dat een patiënt recht heeft op een schadevergoeding wanneer erkend wordt dat er sprake is van een gemiste bevinding. De meningen verschilden echter over wie dan binnen de huidige keten- en netwerkdiagnostiek aansprakelijk gesteld zou moeten worden.

Wenselijk is dat de radioloog een open gesprek voert met de patiënt, wanneer blijkt dat iets gemist is met nadelige gevolgen voor de diagnose of de behandeling. Dit kan eventueel samen met de behandelend arts en aanvrager van het radiologisch onderzoek. Daarmee kunnen aansprakelijkheidsclaims worden voorkomen. Anderzijds is het ook belangrijk om de tekortkomingen van radiologische diagnostiek en de feilbaarheid van een radiologische beoordeling aan de patiënt uit te leggen.

Uit de reacties van de deelnemers bleek wel dat deze avond meer inzicht is verkregen in de juridische valkuilen van radiologische herbeoordeling. De commissie Expertise neemt de opbrengst van deze avond mee in haar streven om de expertiseleidraad en de kwaliteit van radiologische herbeoordeling te blijven verbeteren.